Vanuit Beek en Donk - en dan via het Ridderplein in Gemert - vertrekt in de vroege jaren ’80 geregeld een stoet fietsers richting vliegbasis Volkel, om daar te demonstreren tegen de komst van kernwapens. Ook is het plein zo nu en dan het vertrekpunt van een busje vol mensen dat naar vliegbasis Woensdrecht rijdt om eveneens te demonstreren. Jan was er geregeld bij en deelt zijn herinneringen.
Het Ridderplein in 1991. foto door Wies van Leeuwen. Bron: Collectie BHIC, nr. PNB001023128
Volkelfietstochten
Begin jaren ’80 woonde Jan met zijn vrouw Netty en twee kleine kinderen in Gemert. In 1983 hielp hij met de voorbereidingen voor het Gemertse deel van de Vredesmars, die vanuit Duitsland kwam en door Gemert richting België trok. Jan heeft ook deelgenomen aan verschillende fietstochten naar Volkel, die als protest tegen de geplande komst van kernwapens werden opgezet.
De eerste keren fietste zijn vrouw ook mee. De kinderen waren er ook bij; die werden achter op de fiets gezet. Vanaf het Ridderplein in Gemert vertrok dan een hele bubs richting de vliegbasis in Volkel, om samen voor de toegangspoort te demonstreren, te zingen en “een beetje boos te doen”, zoals Jan het lachend noemt. [aanvulling van Mariet Adriaans zei op 20 november 2023: "De fietstocht begon niet in Gemert, maar in Beek en Donk. Daar had de Vredesbeweging het initiatief genomen voor de fietstocht naar Volkel (via Gemert)"] Voordat de stoet richting Volkel kon fietsen moest er vaak eerst een veegploeg aan te pas komen. Tegenstanders gooiden namelijk weleens punaises of spijkers op de fietspaden om de Volkelfietsers dwars te zitten. Die moesten eerst zorgvuldig verwijderd worden.
Eenmaal aangekomen bij de vliegbasis was het vooral heel gezellig, herinnert Jan zich. Het was een soort gezinsuitje; heel veel mensen namen de kinderen mee. Vooral liedjes als “we shall overcome” en De Internationale werden graag gezongen, en ook de Fanfare van de Eeuwigdurende Bijstand was geregeld van de partij.
Eén voorval zorgde er destijds echter voor, dat de vrouw en kinderen van Jan voortaan thuisbleven. Er reed eens een auto gevaarlijk snel tussen de fietsers door. Jan weet nog dat hij toen naar Netty riep: “Hup naar rechts, die komt door!”. Het ging maar net goed. Alleen de auto kwam er niet ongedeerd vanaf: er werden uit boosheid fietsen op het dak gegooid.
Ook de buttons heeft Jan goed bewaard
Priester Kees Koning
Een heel opvallend iemand in de herinneringen van Jan is priester Kees Koning. Die klom ’s nachts beschut door de duisternis over het hek van vliegbasis Woensdrecht, weet Jan zich te herinneren. Hij klom in 1989 op de straaljagers op de basis en sloeg er stevig op los met een hakbijl. Die machines waren gemaakt om mensen pijn te doen, dus moesten ze kapot, vond Kees: “Dat moet een hoop geld gekost hebben…”. Ook in Volkel en op andere vliegbases heeft Kees Koning antimilitaristische acties ondernomen. Daar is hij destijds ook voor in de gevangenis beland. Lees hier meer over Kees Koning.
Met de bus naar Woensdrecht
Vanaf het Gemertse Ridderplein vertrok ook geregeld een busje richting de vliegbasis in Woensdrecht, vaak op zondag. Dat was in de tijd dat er in Woensdrecht vredeskampen stonden. “Met onze aanwezigheid gaven we blijk van ons ongenoegen over de geplande plaatsing van de raketten”, vertelt Jan. Onderweg naar Woensdrecht werden er vaak nog mensen opgepikt. In het busje was het al erg gezellig: dan werden er politiek getinte liedjes gezongen om alvast in de stemming te komen. Jan herinnert zich loopgraven in het vredeskamp, die in de vorm van een vredesteken waren gegraven. Daar stonden de tenten bij. Over het algemeen heerste er een ontspannen sfeer, maar in Woensdrecht kon de sfeer ook weleens omslaan en ineens grimmig zijn. Het kamp werd soms “schoongeveegd” door militairen, maar zo heel precies kan Jan zich dat niet meer herinneren. Het is allemaal dan ook al zo’n veertig jaar geleden…
De eend van Jan en Netty: “70 met wind tegen, 115 achter een bus”
Ben jij ook weleens met de fiets naar vliegbasis Volkel geweest of met de bus naar Woensdrecht? Of kun jij je priester Kees Koning nog herinneren, die straaljagers met een hakbijl te lijf ging? Laat dan een reactie achter onder dit verhaal of stuur een mail naar info@bhic.nl.
De fietstocht begon niet in Gemert, maar in Beek en Donk. Daar had de Vredesbeweging het initiatief genomen voor de fietstocht naar Volkel (via Gemert)
