Op donderdag 24 april 1969 drong een groep jongeren, waaronder de toen 21-jarige Inke Katoen, de Bossche raadzaal binnen om deze te bezetten. Dat gebeurde tijdens de eerste raadsvergadering van burgemeester Van de Ven. De bezetting duurde enkele uren en bleef niet zonder gevolgen. Inke vertelt erover.
Stadhuis van Den Bosch. ca. 1960 (foto: C.J.A. van Helvoort, bron: Collectie BHIC, nr. 1572-12-026 )
Sociëteit ‘t Swijnshooft
Inke werkte in 1969 als schooljuffrouw en was lid van de Bossche jongerengemeenteraad voor de Katholieke Volkspartij (KVP). Die partij was het vooral geworden, omdat veel van haar vrienden daar actief waren. Die vroegen haar om ook aan te sluiten. Thuis stemden ze Partij van de Arbeid en ook Inke zelf is tot op heden actief binnen de PvdA in Den Bosch.
Achter Het Wild Varken 9 (foto: Wies van Leeuwen, bron: Collectie BHIC, nr. PNB001050071)
In die periode ging Inke met haar vrienden geregeld uit bij sociëteit ’t Swijnshooft, destijds te vinden op het adres Achter Het Wild Varken 9. Daar kenden de actievoerders elkaar van. In ‘t Swijnshooft is tijdens zo’n avondje uit het idee voor de bezetting ontstaan.
Wegen door de binnenstad
Begin jaren 1960 ontstonden er plannen om de Binnendieze grotendeels te dempen om wegen door de Bossche binnenstad aan te leggen. Daarvoor zouden ook veel monumentale gebouwen gesloopt moeten worden. Inke vertelt: “Ze wilden dwars door de stad een grote weg aanleggen. Daarom wilde ik meedoen aan de actie en de gemeenteraad bezetten met een grote groep”. Ze weet zich nog te herinneren dat ze voorafgaand aan de actie bij iemand thuis op zolder spandoeken hebben beschilderd.
De bezetting
Op 24 april 1969 was het zo ver. Inke liep voorop, vertelt ze: “Omdat ik bij de jeugdraad zat wist ik de weg in het raadhuis”. Het Brabants Dagblad schreef over 26 jongeren, volgens Inke waren het er zo’n 20. Zij drongen de raadzaal binnen tijdens de gemeenteraadsvergadering en protesteerden tegen de demping van de Binnendieze en de aanleg van wegen door de binnenstad. De bezetting heeft een paar uur geduurd: “Op een gegeven moment kwamen de politie en de burgemeester, zij vroegen: ‘Willen jullie morgen om 11.00 terugkomen?’. Ik stak mijn hand op en zei: ‘Nee, want dan moet ik werken’. Toen hebben we de volgende dag om 19.00 ’s avonds afgesproken”. De volgende avond zijn de jongeren in gesprek gegaan met de burgemeester.
Niet meer welkom
Inke en mede-jeugdraadslid Lex werden vanwege hun deelname aan de bezetting uit de jongerengemeenteraad gezet; bij de eerstvolgende vergadering werden ze door de voorzitter direct gevraagd de zaal te verlaten. Dat vond Inke onterecht en bovendien raar, omdat de jongerengemeenteraad zich al eerder had uitgesproken tegen de plannen van de gemeente: “Ik zei: ‘we wilden dat toch helemaal niet in de Jongerenraad?’. In een interview met het Brabants Dagblad zei ze destijds: “Eigenlijk kwam het erop neer dat we deel hadden genomen aan een actie, waarbij door enkele betogers ‘weg met de jongerengemeenteraad’ werd geroepen. Toen we in de raadzaal zaten waren er ook enkele mensen die tegen me zeiden: ‘Hé, ben jij niet van de Jongerengemeenteraad’. Ik heb toen meteen gezegd: ‘die heeft hier helemaal niets mee te maken’ “ (Brabants Dagblad, 12 mei 1969, blz. 27).
Plannen gaan niet door
Door haar deelname aan de bezettingsactie verloor Inke dus haar plek in de jongerengemeenteraad. Ze was desondanks heel blij met de aandacht die ze met de actie voor de Binnendieze genereerden. De geplande wegen door de binnenstad zijn er uiteindelijk niet gekomen. Daar heeft de BUPO met de bezetting van de raadzaal op 24 april 1969 een steentje aan bijgedragen. Uit de Buitenparlementaire Oppositie is in 1971 de politieke partij Knillis ontstaan, waarin Inke ook actief is geweest. Knillis was tot 2014 aanwezig in de Bossche gemeenteraad.
Ook vandaag de dag is Inke nog politiek actief in Den Bosch. Hier rechts op de foto
Dit artikel is gebaseerd op een interview van de auteur met Inke Katoen in 2021.
Reageren of oud materiaal sturen
Heb jij nog levendige herinneringen aan de protesten en jeugdcultuur van de jaren '60, '70 en '80? Reageer dan hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan. Of stuur ons foto's en ander oud materiaal, om op de site te plaatsen. Klik hier voor alle contactmogelijkheden. Of mail direct naar info@bhic.nl.
Niet meer welkom
