Het is bij een verhaal of anekdote altijd moeilijk een datum te noemen, en neem een streefdatum. Uitgaande van achttienhonderd, er was nauwelijks vervoer, de mensen kwamen zelden buiten hun dorp. Alles werd aangegrepen om feest te vieren. Meisjes werden door de plaatselijke jongens gevraagd, o wee als er een vreemde jongen verscheen die verkering zocht, die werd hardhandig naar zijn eigen dorp terug geslagen.
Als een meisje de verkering uitmaakte werd dat gezien als “hij is niet goed genoeg.” Dat werd niet geaccepteerd, enige jonge mannen verzamelden zich rond het huis van het meisje en maakten dat op een eigen manier kenbaar door lawaai te maken. De een sloeg met een stuk hout op een oude soeppan, de ander blies op een lampenglas of schreeuwde. Negen van de tien keer draaide het op baldadigheid uit, de veldwachter verscheen en sloeg er flink op los.
Het moet in negentienvijfenveertig zijn geweest toen in onze straat voor het laatst werd getoffeld. Een jongen werd door de veldwachter achterna gezeten. Hij vluchtte bij smid Van Rooy de plaats op en kroop in het hondenhok. Gelukkig was er geen hond aanwezig.
In een andere situatie pakte het een stuk slechter uit. Er was een huis in aanbouw. Cement was duur en werd er veel kalk gebruikt, zowel voor het metselen als het stukadoren, dan werd er naast het huis een kuil gegraven waar kalk in werd geblust. De ruwe kluiten werden in de kuil met water overgoten en dan begon de massa te bruisen. Dat gaf enigszins warmte af en na een dag was de kalk uitgeblust en het water in de grond gezakt. Het gruis werd eraf geschept, er bleef een dikke kalkmassa over. Om diefstal te voorkomen werd er een dun laagje zand overheen gestrooid.
Op een dag werd in die buurt getoffeld. De veldwachter zat er een achterna die in het donker de kortste weg nam en pardoes in de kalkkuil belandde, de veldwachter heeft hem er uitgetrokken. Het gevolg was dat hij al zijn kleren weg kon gooien, een dure avond.
Het toffelen is in onbruik geraakt, net als vele andere volksvermaken.
Het toffelen is in onbruik geraakt, en voor mij zelfs helemaal nieuw, maar dankzij jouw mooie bijdrage heb ik weer veel geleerd, Martien. Bedankt voor je verhaal!
Gerard H.A.A. de Bie
zei op 20 november 2023 om 21:00
